Program badań w kierunku wykrywania raka płuca
PMR Szafera włączyło się do realizowanego przez SPWSZ przy ulicy Arkońskiej w Szczecinie “Programu badań w kierunku wykrywania raka płuca w latach 2021-2023” prowadzonego w ramach Narodowej Strategii Onkologicznej. Udział lekarzy PMR Szafera będzie polegał na identyfikowaniu pacjentów do badań w populacji osób wysokiego ryzyka zachorowania na raka płuca.
Cele Programu:
- zwiększenie odsetka raka płuca wykrywanego we wczesnych stadiach zaawansowania poprzez przeprowadzanie badań niskodawkowej tomografii komputerowej (NDTK)
- zwiększenie odsetka wyleczenia (5-letnich przeżyć)
- obniżenie umieralności na raka płuca
- obniżenie kosztów leczenia raka w skali kraju
- zwiększenie dostępu do badania NDTK u osób z grup wysokiego ryzyka zachorowania na raka płuca.
Program polega na wykonywaniu badań niskodawkowej tomografii komputerowej w populacji osób wysokiego ryzyka zachorowania na raka płuca. Do badań kwalifikowane są osoby, które zostaną zidentyfikowane do badania przez lekarza POZ i zostaną zakwalifikowane do badania.
Szpital po wykonaniu badania raportuje dodatkowe istotne zmiany, takie jak rozedma i inne choroby płuc, miażdżyca naczyń
w tym stopień uwapnienia tętnic, tętniaki, osteopenia oraz inne zmiany patologiczne nerek, nadnerczy, wątroby i piersi.
Kryteria włączenia do programu:
1) osoby w wieku 55—74 lata, które:
- mają konsumpcję tytoniu większą lub równą 20 paczkolatom i są aktywnymi palaczami,
- mają konsumpcję tytoniu większą lub równą 20 paczkolatom i rzuciły palenie na nie więcej niż 15 lat (dot. ostatniego okresu abstynencji)
2) osoby w wieku 50—74 lat, które:
- mają konsumpcję tytoniu większą lub równą 20 paczkolatom i są aktywnymi palaczami,
- mają konsumpcję tytoniu większą lub równą 20 paczkolatom i rzuciły palenie na nie więcej niż 15 lat (dot. ostatniego okresu abstynencji):
u których stwierdzono jeden z czynników ryzyka:
- z uwagi na wykonywany zawód były narażone na działanie krzemionki, berylu, niklu, chromu, kadmu, azbestu, związków arsenu, spalin silników diesla, dymu ze spalania węgla kamiennego, sadzy,
ekspozycja na radon,
- chorowały na raka płuca, chłoniaka, raka głowy i szyi lub raki zależne od palenia tytoniu, np. raka pęcherza moczowego, osoby z bliskiej rodziny (krewni piewszego stopnia) miały raka płuca,
- chorują na przewlekłą obturacyjną chorobę płuc (POChP) lub samoistne włóknienie płuc (IPF).
Osoba spełniająca warunki włączenia do Programu może być jego uczestnikiem, jeżeli ma świadomość ewentualnej konieczności przeprowadzenia inwazyjnych procedur diagnostycznych i ewentualnego zabiegu chirurgicznego.
Każda osoba będąca uczestnikiem Programu ma możliwość rezygnacji z udziału w nim na dowolnym etapie.
Kryteria wyłączenia:
- pacjent z chorobą zakaźną lub „ostrą” chorobą naczyniową, chirurgiczną
- pacjent, u którego w okresie ostatnich 12 miesięcy w ramach Programu w kierunku wykrycia raka płuca przeprowadzono badanie NDTK, w którym nie stwierdzono żadnych niepokojących zmian),
- pacjent, u którego wykonano tomografię komputerową klatki piersiowej w ciągu 3 miesięcy poprzedzających datę planowanego badania NDTK,
- pacjent, u którego zdiagnozowano raka płuca w okresie przed zgłoszeniem się do Programu, a okres
od zakończenia radykalnego leczenia jest krótszy niż 5 lat.
Sposób rekrutacji pacjentów do Programu:
Kandydaci do badań są identyfikowani przez lekarza POZ, który wystawia skierowanie na podstawie ankiety wypełnionej przez kandydata.
Pacjent:
Zgłasza się do szpitala z wypełnioną ankietą oraz ze skierowaniem.
Badania będą wykonywane w dniu zgłoszenia się pacjenta bez konieczności wcześniejszej telefonicznej rejestracji
w Zakładzie Diagnostyki Obrazowej Zleceniodawcy mieszczącym się w budynku M przy ul. Arkońskiej 4 w Szczecinie
w godzinach:
– 13.00-15.00 w rejestracji,
– 15.00-18.00 w Pracowni TK.
Osoby, których ankiety są prawidłowo wypełnione i spełniają kryteria włączenia, a nie spełniają kryteriów wyłączenia mają wykonywane badanie NDTK w kierunku wykrycia raka płuca. Osoby, których Ankiety wskazują, że dana osoba nie spełnia kryteriów udziału w badaniu nie kwalifikują się do Programu.
Badanie polega na badaniu NDTK obejmującym płuca od ich szczytów do kątów przeponowożebrowych. Badanie przeprowadza się na głębokim wdechu, bez podania środków kontrastujących dożylnie ani doustnie.
Po badaniu pacjent otrzymuje wynik. Z wynikiem badania wraca do lekarza, który wydał skierowanie do Programu. Jeżeli w trakcie diagnostyki nie wykryto zmian w płucach, pacjent jest informowany o możliwości wykonania kolejnego badania za 12 miesięcy w ramach tego Programu.
W przypadku wykrycia zmian pacjent powinien zostać skierowany do specjalisty.
