Jesteś zadbaną kobietą, czyli myślisz o sobie, o swoim zdrowiu. Pamiętasz o zasadach profilaktyki, aby zapobiegać rozwojowi chorób i wcześnie reagować na niepokojące objawy. Badasz się regularnie, przyjmujesz szczepienia ochronne, prowadzisz zdrowy styl życia. Pamiętaj o tym, żeby nie przegapić jakiejś zmiany, nawet drobnej.

Nowotwory u kobiet
Zgodnie z raportem na temat nowotworów w Polsce, kobiety nadal najczęściej chorują na nowotwory: piersi, płuca, jelita grubego (kątnicy, okrężnicy i odbytnicy), trzonu macicy.
Najczęstszą przyczyną śmierci kobiet na choroby nowotworowe jest rak: płuca, piersi, jelita grubego.
Pamiętaj, że możesz skorzystać z profilaktycznych programów, które wcześnie wykrywają zmiany chorobowe i diagnozują je. Regularne badania i porównywanie wyników pozwalają na wczesne wykrycie i wyleczenie choroby. Wiesz, że lepiej zapobiegać niż leczyć. Zatem bądź zapobiegliwa i dbaj o siebie.

Regularnie badaj piersi
Dbaj o swoje piersi i systematycznie je badaj. Regularne samobadanie pomaga wykryć każdą zmianę. Rób je raz w miesiącu 3–5 dni po zakończonej miesiączce lub w wybranym dniu, jeśli jesteś po menopauzie.

Sprawdź, jak prawidłowo wykonać samobadanie piersi.

Wcześnie wykryty rak piersi jest wyleczalny. Nie zwlekaj i idź do lekarza, jeśli zauważysz:

  • zmianę wielkości i kształtu w obrębie piersi
  • guzki lub zgrubienia wyczuwalne w piersi lub pod pachą
  • wciąganie skóry piersi, otoczki lub brodawki
  • zmiany skórne w obrębie piersi.

Specjalista może zdecydować o USG lub mammografii i dać Ci skierowanie na odpowiednie badanie.

Pamiętaj o programach profilaktycznych, bierz w nich udział. Celem programów jest wykrycie chorób w bardzo wczesnym stadium, kiedy najczęściej są wyleczalne. Badania przesiewowe, czyli skrining, to sposób wykrywania chorób u osób, które nie mają objawów choroby, ale znajdują się w grupie ryzyka, np. ze względu na wiek lub płeć.

Profilaktyka raka piersi – mammografia
Weź udział, jeśli masz 45–74 lata i spełniasz jedno z kryteriów:

  • nie miałaś wykonywanej mammografii w ciągu ostatnich dwóch lat (przy określaniu wieku należy wziąć pod uwagę rok urodzenia)
  • zakończyłaś okres 5 lat od leczenia chirurgicznego raka piersi i pozostajesz w trakcie uzupełniającej hormonoterapii (HT) – zalecenie badania co 12 miesięcy
  • zakończyłaś leczenie raka piersi i 5-letni proces monitorowania po zakończonym leczeniu – zalecenie badania co 12 miesięcy.

Dla młodszych kobiet ten rodzaj badania jest mniej skuteczny ze względu na inną budowę piersi.

Profilaktyka raka szyjki macicy – cytologia
Ten program jest dla Ciebie, jeśli:

  • jesteś w przedziale wieku od 25 do 64 lat
  • nie miałaś cytologii w ciągu ostatnich trzech lat
  • jesteś obciążona czynnikami ryzyka (zakażona wirusem HIV, HPV – typem wysokiego ryzyka, przyjmujesz leki immunosupresyjne) i nie miałaś cytologii w ciągu ostatnich 12 miesięcy.

Kobiety, które leczyły się z powodu nowotworu złośliwego szyjki macicy, po zakończeniu kontroli onkologicznej ponownie zostają objęte badaniem – jeśli tak zdecyduje lekarz.

Profilaktyka raka jelita grubego – kolonoskopia
Weź udział w programie, jeśli:

  • jesteś między 50–65 rokiem życia i nie masz objawów choroby
  • jesteś między 40–49 rokiem życia i masz krewnego pierwszego stopnia, u którego rozpoznano nowotwór jelita grubego
  • nie miałaś kolonoskopii przez ostatnich 10 lat.

Podczas kolonoskopii lekarz może dokładnie obejrzeć jelito od środka. Pozwala to wykryć zmiany i podjąć szybko leczenie.

Profilaktyka chorób odtytoniowych, w tym przewlekłej obturacyjnej choroby płuc (POChP)
Ten program jest dla Ciebie, jeśli:

  • palisz
  • chcesz zerwać z nałogiem
  • masz powyżej 18 lat – otrzymasz poradnictwo antynikotynowe
  • jesteś między 40. a 65. rokiem życia – dostaniesz też diagnostykę i profilaktykę POChP.

Możesz korzystać z programu raz na 3 lata. Realizują go placówki, które mają personel wykwalifikowany w leczeniu zespołu uzależnień od tytoniu.

S
lekarza o receptę. Dorośli mają na nią 50-procentową refundację.

Jeśli masz ponad 40 lat
Możesz skorzystać z programu profilaktyka 40 plus, na który składa się pakiet badań diagnostycznych.
Pakiet dla kobiet zawiera badania:

  • morfologii krwi obwodowej z wzorem odsetkowym i płytkami krwi
  • stężenia cholesterolu całkowitego albo kontrolny profil lipidowy
  • stężenia glukozy we krwi
  • prób wątrobowych: AlAT, AspAT, GGTP
  • poziomu kreatyniny we krwi
  • ogólne moczu
  • poziomu kwasu moczowego we krwi
  • krwi utajonej w kale – metodą immunochemiczną (iFOBT).

Pakiet badań diagnostycznych wspólny dla kobiet i mężczyzn to:

  • pomiar ciśnienia tętniczego
  • pomiar masy ciała, wzrostu, obwodu w pasie
  • obliczenie wskaźnika masy ciała (BMI).

Jakie badania są rekomendowane dla Ciebie
Skuteczność leczenia nowotworów i wielu innych chorób zależy od momentu diagnozy i stadium choroby. Przyczyn zachorowania może być wiele. Regularne monitorowanie swojego stanu zdrowia pomaga zachować je na długo.

Pamiętaj o 12 sposobach na walkę z rakiem
Europejski kodeks walki z rakiem jest oparty na naukowych badaniach Evidence-based medicine. Zobacz, jakie są zasady stosowania kodeksu w codziennym życiu:

  1. nie pal tytoniu
  2. unikaj biernego palenia – nie przebywaj w zadymionych pomieszczeniach
  3. kontroluj wagę – wystrzegaj się nadwagi i otyłości
  4. bądź aktywna fizycznie
  5. odżywiaj się zdrowo
  6. ogranicz picie alkoholu
  7. unikaj nadmiernej ekspozycji na promienie słoneczne
  8. unikaj substancji rakotwórczych w środowisku pracy
  9. chroń się przed promieniowaniem radonowym
  10. zapobiegaj zachorowaniu na raka piersi – jeśli możesz, karm piersią dziecko i ogranicz stosowanie hormonalnej terapii zastępczej
  11. pamiętaj o szczepieniach przeciwko HBV – wirusowi zapalenia wątroby typu B i HPV –wirusowi brodawczaka ludzkiego
  12. bierz udział w badaniach przesiewowych – wczesne wykrycie zmian daje szansę na wyleczenie nowotworu.

Źródło: serwis pacjent.gov.pl