Kiedy potrzebny jest szpik? Kiedy i gdzie możesz zarejestrować się jako potencjalny dawca? Kiedy faktycznie staniesz się dawcą? Dzięki tej wiedzy możesz uratować komuś życie!

Na świecie co dziesięć minut ktoś umiera z powodu nowotworu krwi. Życie chorego ocalić może szpik osoby zdrowej. Szpik
to narząd w organizmie, który wytwarza komórki krwiotwórcze. Kiedy się dzielą – a dzielą się bez przerwy i przez całe życie człowieka – powstają dojrzałe komórki krwi (krwinki czerwone, płytki krwi, krwinki białe). Jeśli z powodu jakiejś choroby szpik przestaje działać jak należy, osobie chorej może pomóc przeszczepienie komórek krwi zdrowego dawcy. 
Choroby, które wymagają przeszczepienia szpiku, to między innymi:

• białaczka
• chłoniak
• choroby szpiku kostnego
• inne nowotwory krwi.

Pobranie szpiku jest całkowicie bezpieczne.

Kto może zostać dawcą
Jeśli dawcą nie może zostać ktoś z rodziny osoby chorej, szuka się wśród osób niespokrewnionych.
Dawcą szpiku może zostać każda zdrowa osoba, która ma od 18 do 60 lat.
Przeciwwskazania do tego, by stać się dawcą, to:

• zakażenie wirusem HIV (lub przynależność do grupy zwiększonego ryzyka zakażenia tym wirusem)
• obecność antygenu HBs, przeciwciał anty-HCV przy obecności HCV RNA
• gruźlica – w okresie minionych 2 lat
• cukrzyca – dyskwalifikuje już na etapie rekrutacji
• aktywna astma – czyli taka, która wymaga podawania leków sterydowych; jeśli od 5 lat nie zdarzył Ci się napad astmy i nie zażywasz doustnie leków sterydowych, możesz być dawcą
• choroby serca i zabiegi kardiologiczne: przebyty zawał serca, choroba wieńcowa, zabiegi naczyniowe na sercu (pomostowanie) i inne schorzenia, które sprawiają, że stale musisz przyjmować leki (jeśli masz zaburzenia rytmu, które nie wymagają leczenia, albo masz zdiagnozowane wypadanie płatka zastawki dwudzielnej – możesz być dawcą)
• epilepsja – chyba że od roku nie wystąpił u Ciebie atak padaczkowy i nie musisz zażywać leków na padaczkę
• nadciśnienie – chyba że masz je pod kontrolą, dzięki temu, że prawidłowo przyjmujesz leki
• stosowanie leków hormonalnych – decyzję o tym, czy możesz być dawcą, można podjąć po konsultacji z lekarzem poradni przeszczepowej
• ciąża – w czasie ciąży i w okresie laktacji tymczasowo nie możesz zostać dawcą
• łuszczyca – chyba że u Ciebie występuje w łagodnej postaci, którą wystarczy leczyć miejscowo
• tatuaż – w ciągu roku od wykonania
• pobyt w zakładzie karnym lub poprawczym – w ciągu 6 miesięcy od jego opuszczenia.

Gdzie się zgłosić
Możesz zgłosić się do ośrodka dawców szpiku. Są to:

• Białystok – Regionalne Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa w Białymstoku, ul. M. Skłodowskiej-Curie 23, 15-950 Białystok

• Gdańsk – Uniwersyteckie Centrum Kliniczne w Gdańsku, ul. Dęblinki 7, 80-955 Gdańsk

• Katowice – Regionalne Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa w Katowicach, ul. Raciborska 15, 40-074 Katowice

• Kielce – Regionalne Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa w Kielcach, ul. Jagiellońska 66, 25-734 Kielce

• Lublin – Regionalne Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa w Lublinie, ul. I Armii Wojska Polskiego 8, 20-078 Lublin

• Łódź – Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej Centralny Szpital Kliniczny Uniwersytetu Medycznego w Łodzi,
  ul. Pomorska 251, 92-213 Łódź

• Poznań – Regionalne Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa w Poznaniu, ul. Marcelińska 44, 60-354 Poznań

• Warszawa – Instytut Hematologii i Transfuzjologii w Warszawie, ul. Indiry Gandhi 14, 02-776 Warszawa

• Wojskowy Instytut Medyczny Zakład Transfuzjologii i Klinicznej, ul. Szaserów 128, 04-141 Warszawa

• Wrocław – Dolnośląskie Centrum Onkologii, Pulmonologii i Hematologii, Ośrodek Dawców Szpiku, ul. Fieldorfa 6,
  54-049 Wrocław.

W Szczecinie osoby zainteresowane dawstwem szpiku mogą zgłosić się do siedziby Regionalnego Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa w Szczecinie, al. Wojska Polskiego 80/82.

Nie zgłaszaj się do więcej niż jednego ośrodka dawców szpiku.

Gdy spełnisz warunki i zostaniesz dawcą, czekają na Ciebie:

• zwrot kosztów związanych z procedurą (koszty wyżywienia, zakwaterowania, przejazdów na badania i zabieg)
• pełnopłatne dni wolne na czas badań i podczas zabiegu
• Legitymacja Honorowego Dawcy Przeszczepu
• szczególne uprawnienia – m.in. prawo do korzystania poza kolejnością ze świadczeń  opieki zdrowotnej w ramach NFZ
• darmowa komunikacja miejska (w niektórych polskich miastach)
• bezpłatne leki refundowane (zgodnie z przepisami, które to określają, czyli do wysokości ustawowego limitu refundowania)
• kontrola Twojego stanu zdrowia.

Źródło: serwis pacjent.gov.pl, serwis krwiodawstwo.szczecin.pl