Wg dostępnych badań aż 9 mln dorosłych Polaków oraz ponad 30% 8-latków zmaga się z otyłością lub nadwagą.
Walka z chorobą wymaga wspólnych działań, bez stygmatyzacji! Jako minister zdrowia widzę ten problem z perspektywy pacjenta, zdrowia publicznego i kosztów leczenia chorób, będących następstwem choroby otyłościowej, których można uniknąć” – zwraca uwagę ministra Izabela Leszczyna w Światowym Dniu Otyłości.  

Choroba otyłościowa to nieustępująca samoistnie choroba przewlekła, z tendencją do nawrotów, powstająca w wyniku dodatniego bilansu energetycznego, który jest następstwem przewagi energii pobranej z pożywieniem nad wydatkowaną.    Choroba otyłościowa stanowi obec­nie jedno z największych wyzwań dla zdrowia publicznego. Choroba stawia przed nami ogromne wyzwania, zarówno pod względem zdrowotnym, jak i ekonomicznym. Dane pokazują, że problem ten dotyka coraz większą część społeczeństwa, zarówno dorosłych, jak i dzieci, co wymaga od nas zdecydowanych działań na wielu poziomach. W 2022 roku odsetek osób dorosłych (powyżej 20. roku życia) z nadwagą wynosił 62% dla mężczyzn i 43% dla kobiet. Jeśli chodzi o otyłość, te wskaźniki wynoszą odpowiednio 16% i 12%. To oznacza, że ponad połowa dorosłych Polaków boryka się z nadwagą lub otyłością.  

Rozwojowi otyłości sprzyja wiele czynników, m.in.:
– mała aktywność fizyczna,
– nadmierne spożycie kalorii,
– nieprawidłowe nawyki żywieniowe ,
– stres,
– niedostateczna ilość snu,
– zaburzenia emocjonalne — obniżenie nastroju i samooceny, brak samoakceptacji,
– zaburzenia odżywiania — kompulsywne objadanie się, zespół nocnego jedzenia, bulimia, uzależnienie od jedzenia,
– czynniki genetyczne,
– zaburzenia endokrynologiczne,
– choroby psychiczne,
– niektóre leki,
– zmiany cywiliza­cyjne, w tym m.in. nasilona urbaniza­cja, postęp technologiczny, powszechna cyfryzacja.  

Otyłość powoduje wiele chorób. Ich rodzaj zależy od ilości tkanki tłuszczowej, jej rozmieszczenia i czasu trwania choroby. Niektóre z nich to:
– cukrzyca typu 2,
– insulinooporność,
– nadciśnienie tętnicze,
– zaburzenia gospodarki lipidowej — wysoki poziom cholesterolu całkowitego i „złego” cholesterolu LDL, niski poziom „dobrego” cholesterolu HDL,
– choroba wieńcowa,
– niewydolność serca,
– zaburzenia rytmu serca,
– przewlekła choroba nerek,
– choroby pęcherzyka żółciowego,
– niealkoholowe stłuszczenie wątroby,
– ostre zapalenie trzustki,
– powikłania oddechowe — np. zespół bezdechu sennego, astma oskrzelowa, POChP,
– choroby układu ruchu — np. choroba zwyrodnieniowa stawów,
– dna moczanowa,
– zespół policystycznych jajników (PCOS),
– niepłodność,
– niektóre nowotwory – np. jelita grubego, piersi, macicy,
– depresja i zaburzenia nastroju.

Jeśli zmiana stylu życia nie pomaga lub choroba jest zbyt zaawansowana potrzebna może być interwencja chirurgiczna. Od 2022 roku działa program pilotażowy kompleksowej opieki specjalistycznej nad pacjentami z otyłością olbrzymią KOS-BAR. Skierowany jest do osób powyżej 18. roku życia z wskaźnikiem masy ciała BMI powyżej 40 kg/m2 lub powyżej 35kg/m2, u których chirurgicznie indukowana redukcja masy ciała może przynieść potencjalną poprawę w zakresie chorób wywołanych otyłością. Do grudnia 2024 r. w programie wzięło udział 13 766 pacjentów. Program został przedłużony do 30 czerwca 2026 r.

Leczenie otyłości
Jeśli lekarz rozpoznał u Ciebie chorobę otyłościową – działaj, nie czekaj. Nie ustąpi sama i może nawracać. Umów się na wizytę u dietetyka, który przeprowadzi dokładny wywiad. Ułoży dopasowaną dietę ze zmniejszoną kalorycznością. Będzie cię motywował i wspierał. Ułoży praktyczne wskazówki dotyczące zmiany twojego stylu życia. Doradzi jak trzymać się ustalonego planu i postanowień.  

W ramach przeciwdziałania otyłości w ramach działań edukacyjnych Ministerstwo Zdrowia oraz Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej prowadzą szereg inicjatyw skierowanych zarówno do pacjentów jak i lekarzy. W 2024 r. Centrum Edukacji Żywieniowej działające przy PZH zrealizowało ponad 11 tys. konsultacji dietetyczne online, z czego ponad 10, 5 tys. miała charakter porady indywidualnej a blisko 500 dotyczyła całych rodzin. Ponadto Polacy ponad 1200 razy skorzystali z konsultacji psychodietetycznych oraz ponad 600 raz z porad dotyczących aktywności fizycznej.

Centrum Dietetyczne Online jest internetową poradnią dietetyczną, oferującą konsultacje, z których mogą skorzystać osoby dorosłe oraz całe rodziny. Bez wychodzenia z domu można skorzystać z porady dietetyka, psychodietetyka, specjalisty ds. aktywności fizycznej. Wystarczy, że zarejestrujesz się bezpłatnie na stronie.

Źródło: serwis Ministerstwa Zdrowia